Ελληνικό ευρετήριο επιστημονικών περιοδικών | Wiki

Μπορείτε να διαβάσετε αυτή την σελίδα αλλά δεν μπορείτε να την τροποποιήσετε. Αν πιστεύετε ότι αυτό δεν είναι σωστό, απευθυνθείτε στον διαχειριστή της εφαρμογής.

<p> <b>Η.Ε.Ε.Ε.Π.Ε. - Σημεία θεματικής πρόσβασης με λίστες και tag clouds</b> </p> <p> <b>Βιβλιοθηκονομικά συστήματα και διαδικασία ανάκτησης πληροφοριών</b> Για μία επιτυχή ανάκτηση πληροφοριών είναι απαραίτητη η προηγούμενη εξαντλητική και εξειδικευμένη θεματική ευρετηρίαση. Πέραν όμως της χρήσης των γλωσσών ευρετηρίασης που εφαρμόζονται από επαγγελαμτίες της πληροφόρησης, είναι εξίσου σημαντική και η εκπαίδευση των χρηστών στη χρήση υπολογιστικών βιβλιοθηκονομικών συστημάτων προκειμένου να εξοικειωθούν με αυτά, αλλά κυρίως με τον τρόπο λειτουργίας των γλωσσών ευρετηρίασης και τη διαδικασία αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών στο σύνολό της. Οι βιβλιοθήκες, κυρίως οι ακαδημαϊκές, έχουν να επιδείξουν πολύ καλά παραδείγματα πληροφοριακής εκπαίδευσης μέσω προσωπικών και/ ή ομαδικών συνεδριών, online ενημέρωσης και παροχής βοήθειας (οδηγίες, FAQs, online helpdesk κλπ.) και online προγραμμάτων πηροφοριακής εκπαίδευσης. </p> <p> Παρόλα αυτά, για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, τα βιβλιοθηκονομικά συστήματα “αποτύγχαναν” να παράσχουν ευέλικτες λειτουργίες αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών με αποτέλεσμα οι χρήστες, μετά από πολύωρες αναζητήσεις, συνήθως χωρίς επιθυμητά αποτελέσματα, να καταφεύγουν στη βοήθεια του ειδικού, η οποία είναι επιθυμητή και θεμιτή, αλλά πολλές φορές πρακτικά αδύνατη λόγω πχ. της έλλειψης προσωπικού ή των υπερβολικά πολλών αιτημάτων των χρηστών. Συχνά παραδείγματα αναποτελεσματικότητας των βιβλιοθηκονομικών συστημάτων είναι η αναζήτηση όρων από τον τελικό χρήστη χωρίς το σύστημα να επιτρέπει την αναζήτηση όρων με τη χρήση είτε πεζών είτε κεφαλαίων και ο όρος να πρέπει να αναζητηθεί ακριβώς όπως έχει καθιερωθεί. Επίσης, ο όρος που αναζητά κάποιος μπορεί να μην περιλαμβάνεται στους συχετιζόμενους όρους της γλώσσας ευρετηρίασης που χρησιμοποιείται. Σε συστήματα που περιλαμβάνουν το πλήρες κείμενο των τεκμηρίων που διαθέτουν στις συλλογές τους είναι πιθανή και η ευρετηρίαση με φυσική γλώσσα ευρετηρίασης, εκτός από τη χρήση ενός ελεγχόμενου λεξιλογίου, γεγονός που αμβλύνει σε κάποιο βαθμό την κατάσταση, αφού δημιουργούνται περισσότερα σημεία πρόσβασης. Ωτόσο, εδώ το πρόβλημα που προκύπτει έιναι η μεγάλη ανάκληση μη συναφών τεκμηρίων, αφού ο έλεγχος των όρων δεν υπόκειται σε κανενός είδους σημασιολογικό έλεγχο. </p> <p> Σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής (με εξαίρεση ίσως την απόφαση για την ίαση κάποιας ιατρικής φύσης πάθησης), κάποιος που αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα είναι και αυτός ο οποίος το γνωρίζει καλύτερα και μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στη λύση του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ακολούθως και κατά τη διαδικασία αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών, ο έχων το πληροφοριακό ερώτημα είναι εκείνος που γνωρίζει καλύτερα ποια είναι η πληροφοριακή του ανάγκη και τί είδους πληροφορίες μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημά του. Συνεπώς, η συμβολή του επαγγελματία της πληροφόρησης δεν μπορεί παρά να είναι συμβουλευτικού χαρακτήρα. Επομένως, η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή του χρήστη στη διαδικασία της αναζήτησης και ανάκτησης των πληροφοριών (διαμόρφωση πληροφοριακού ερωτήματος, κρίση και τελική ανάκτηση αποτελεσμάτων) κρίνεται καίριας σημασίας. </p> <p> <b>Εργαλεία Web 2.0 στην υπηρεσία ανάκτησης πληροφοριών</b> </p> <p> Τελευταία, η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιτρέψει την αναβάθμιση των υπηρεσιών ανάκτησης πληροφοριών μέσω της δημιουργίας περιβαλλόντων και λειτουργιών αναζήτησης με κέντρο τους χρήστες ενός πληροφοριακού συστήματος. Η διεθνής βιβλιογραφία είναι πλούσια σε έρευνες και παραδείγματα ενσωμάτωσης του κοινωνικού λογισμικού (social software) στις βιβλιοθήκες και τα κέντρα πληροφόρησης. Η τεχνολογία Web 2.0 και τα προϊόντα που έχουν προκύψει από την ανάπτυξή της έχουν ως κύριο σκοπό την αλληλεπίδραση και τη συμμετοχή του χρήστη στη διαμόρφωση μιας κατάστασης online. Τέτοια προϊόντα είναι μεταξύ άλλων και τα παρακάτω: ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, blogs, wikis, ταξινομίες, ιστότοποι διαμοιρασμού βίντεο κλπ.. </p> <p> Στην περίπτωση της επιστήμης της πληροφόρησης και ειδικότερα στον τομέα της αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών η χρήση εργαλέιων Web 2.0 σημαίνει ότι κάθε χρήστης που επιθυμεί μπορεί να δημιουργήσει μία ταξινομία σχετικά με ένα ή περισσότερα θέματα που άπτονται του ενδιαφέροντός του. Αυτό πρακτικά σημαίνει τη συμμετοχή τους σε μέρος της διαδικασίας της ευρετηρίασης με άτυπο τρόπο (χωρίς δηλαδή τη χρήση κάποιου προτύπου ή λεξιλογίου). Αυτή η εξέλιξη έχει σηματοδοτήσει μία νέα εποχή στην οργάνωση των πληροφοριών με τους χρήστες να καθορίζουν το επίπεδο πληροφοριών που χρειάζονται και τη δυνατότητα διαμοιρασμού τους μεταξύ εικονικών κοινοτήτων που είναι δυνατόν να δημιουρούνται για ένα συγκεκριμένο θέμα. Η λειτουργία αυτή είναι συμπληρωματική και δεν μπορεί, τουλάχιστον στο επίπεδο που εφαρμόζεται μέχρι στιγμής, να υποκαταστήσει τα εξεζητημένα συστήματα θεματικής ευρετηρίασης. Ωστόσο, είναι ένα χρήσιμο βοήθημα ατομικής και κοινωνικής οργάνωσης των πληροφοριών. Τα οφέλη τέτοιων λειτουργιών συνοψίζονται στα παρακάτω: μεγαλύτερη ευελεξία στη θεματική πρόσβαση με την αύξηση των σημείων πρόσβασης εμπλουτισμός θεματικών περιγραφέων σύνταξη λίστας/λιστών με περιεχόμενο για ένα εξειδικευμένο θέμα από ερευνητές του σχετικού κλάδου ανταλλαγή απόψεων μεταξύ ερευνητών / χρηστών και περισσότερες από μία εκφάνσεις ενός θέματος με τη χρήση διαφορετικών περιγραφέων ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ ερευνητών ενός επιστημονικού αντικειμένου προσωπική οργάνωση ερευνητή για ένα ή περισσότερα θέματα του ενδιαφέροντός του αξιοποίηση της φυσικής γλώσσας με σημασιολογικό περιεχόμενο </p> <p> <b>Η.Ε.Ε.Ε.Π.Ε. λίστες και tag clouds</b> </p> <p> Με τη χρήση των εργαλείων Web 2.0 σε ένα βιβλιοθηκονομικό σύστημα είναι εφικτό ένας χρήστης ή μία ομάδα χρηστών να δημιουργεί θεματικούς προσδιορισμούς για κάθε τεκμήριο και θεματικές λίστες/ καταλόγους οι οποίες θα περιλαμβάνουν τα σχετικά τεκμήρια μιας συλλογής. </p> <p> Στο σύστημα καταλόγου του Η.Ε.Ε.Ε.Π.Ε. (Koha v. ?) ένας ερευνητής μπορεί μέσω της περιήγησης στον κατάλογο ή των διαθέσιμων επιλογών αναζήτησης να εντοπίσει τεκμήρια συναφή με την πληροφοριακή του ανάγκη και στη συνέχεια να επιλέξει τη δημιουργία λίστας /λιστών με σκοπό να οργανώσει τα τεκμήρια για ένα ή περισσότερα θέματα που τον ενδιαφέρουν. Επιπλέον, μπορεί, αν θέλει, να ορίσει την κατάσταση των λιστών αυτών σε δημόσιες ή/ και ιδιωτικές και να μοιράζεται ή όχι αντίστοιχα το περιεχόμενό τους με άλλους χρήστες οι οποίοι με τη σειρά τους (στην περίπτωση των δημόσιων λιστών) θα μπορούν να τις εμπλουτίζουν με νέο περιεχόμενο. Παρακάτω ακολουθεί ένα βίντεο με τον τρόπο δημιουργίας λιστών όπως αυτή γίνεται στο Koha (το βίντεο είναι στην Αγγλική). <a href="http://www.youtube.com/watch?v=F9DeIJ_pTtg" class="urlextern" title="http://www.youtube.com/watch?v=F9DeIJ_pTtg" rel="nofollow">http://www.youtube.com/watch?v=F9DeIJ_pTtg</a> </p> <p> Ένας άλλος ευέλικτος τρόπος θεματικής περιγραφής με τη συμμετοχή του χρήστη αποτελούν τα tag clouds. Με αυτήν τη λειτουργία ο χρήστης/ ερευνητής του συστήματος μπορεί να επισυνάψει έναν ή περισσότερους θεματικούς περιγραφείς σε φυσική γλώσσα, εκτός από αυτούς που έχει επισυνάψει ο επαγγελματίας της πληροφόρησης, σε κάθε τεκμήριο που τον ενδιαφέρει το οποίο θεωρεί ότι χρήζει περαιτέρω περιγραφής. Το αίτημα του χρήστη καταγράφεται και στη συνέχεια προωθείται αυτόματα στον ειδικό ευρετηρίασης ο οποίος ελέγχει τη συνάφειά του όρου που έχει υποβληθεί με το τεκμήριο και είτε τον αποδέχεται είτε τον απορρίπτει. Παρακάτω ακολουθεί ένα βίντεο με τον τρόπο που εκτελείται αυτή η λειτουργία (το βίντεο είναι στην Αγγλική). <a href="http://www.youtube.com/watch?v=ivfReYObvUw" class="urlextern" title="http://www.youtube.com/watch?v=ivfReYObvUw" rel="nofollow">http://www.youtube.com/watch?v=ivfReYObvUw</a> </p>